O. Hugolin Helmut Langkammer OFM urodził się 19 grudnia 1930  r. w Bytomiu-Bobrku na Górnym Śląsku. Był synem Józefa i Marii z Tomiczków. Na chrzcie otrzymał imiona Helmut Teodor. Do szkoły podstawowej uczęszczał w Bobrku. Czas jego szkolnej edukacji przypadł na lata II wojny światowej i trudnej rzeczywistości powojennej. W latach 1946-1950 uczęszczał do Collegium Seraphicum w Nysie – szkoły średniej prowadzonej przez Zakon Braci Mniejszych (franciszkanów) Prowincji Wrocławskiej pw. św. Jadwigi. Po maturze w 1950 r. wstąpił do Zakonu Braci Mniejszych Prowincji Wrocławskiej, przyjmując imię zakonne Hugolin. Nowicjat odbył w klasztorze w Borkach Wielkich, należącym do zakonnej prowincji św. Jadwigi. Pierwsze śluby zakonne złożył 16 czerwca 1951 r. Studia filozoficzno-teologiczne odbywał początkowo w zakonnym seminarium duchownym we Wrocławiu, zaś po jego likwidacji przez władze państwowe w 1954 r. (decyzja władz państwowych z dnia 9 kwietnia 1954 r., ostatecznie wykonana dnia 6 czerwca 1954 r.) kontynuował je w Kłodzku, dokąd seminarium zmuszone było się ewakuować. Wieczyste śluby zakonne złożył 1 sierpnia 1954 r., a święcenia kapłańskie przyjął 18 grudnia 1955 r. w Częstochowie z rąk ks. bp. Zdzisława Golińskiego. Na swoim prymicyjnym obrazku umieścił zawołanie św. Franciszka – Deus meus et omnia (Bóg mój i wszystko moje).

Jeszcze przed przyjęciem święceń kapłańskich, bowiem już na początku roku akademickiego 1955/56 diakon Langkammer rozpoczął studia z zakresu biblistyki w Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, których owocem była praca magisterska zatytułowana: Interpretacja J 19,25-27 u Ojców Kościoła, napisana pod kierunkiem ks. prof. dr. hab. Eugeniusza Dąbrowskiego w roku 1959, która rok później (1960) uznana została za rozprawę licencjacką. W roku 1961, również w KUL, uzyskał stopień naukowy doktora na podstawie rozprawy pt. Mariologiczne znaczenie tekstu J 19,25-27, której promotorem był ks. prof. dr hab. Feliks Gryglewicz. 

Coroczne zdobywanie kolejnego stopnia naukowego świadczyło zarówno o zdolnościach, jak i o pracowitości młodego naukowca. W latach 1961-1963 był rektorem Wyższego Seminarium Duchownego Ojców Franciszkanów w Kłodzku i zarazem wykładowcą Pisma Świętego.

Kolejnym etapem drogi naukowej O. Hugolina były studia specjalistyczne z biblistyki i orientalistyki odbyte w latach 1963-1966 w Papieskim Instytucie Biblijnym w Rzymie, gdzie w 1964 r. uzyskał licencjat, a w 1966 r. – doktorat nauk biblijnych, na podstawie rozprawy doktorskiej Christus der Schöpfungsmittler. Die biblischen Texte und der Ursprung des Glaubens, napisanej pod kierunkiem o. prof. Karla Prumma (z najwyższą notą summa cum laude). Przez rok przebywał w Ziemi Świętej, poznając archeologię i topografię Palestyny. 

Od 1 października 1967 r. pracował jako adiunkt na Wydziale Teologicznym KUL zdobywając w następnych latach kolejne stopnie i tytuły naukowe: w 1969 r. habilitację (dorobek naukowy i rozprawa pt. Problem splotu orzeczeń ktizeologicznych i soteriologicznych w chrystologii Nowego Testamentu), w 1970 r. docenturę, w 1975 r. tytuł profesora nadzwyczajnego KUL (zatwierdzony przez władze państwowe 16 lipca 1976 r.), a w 1982 r. tytuł profesora zwyczajnego, do którego uzyskania posłużyło dwutomowe dzieło pt. U podstaw chrystologii Nowego Testamentu. Teologia Nowego Testamentu.

Równocześnie w latach 1967-1970 o. Langkammer był ponownie rektorem zakonnego WSD w Kłodzku. 

W latach 1975-1985 pełnił funkcję prodziekana, w kolejnych (1987-1993) dziekana Wydziału Teologicznego KUL. W 1977 r. założył Instytut Biblijny w KUL przez przekształcenie dotychczasowej Szkoły Biblijnej i był jego pierwszym dyrektorem (1977-1986).

Przez ponad 2 kadencje pełnił funkcję Prezesa Sekcji Biblistów Polskich przy Konferencji Episkopatu Polski (1976-1988), jednocześnie będąc organizatorem kongresów i sympozjów Biblistów Polskich, które nie tylko wiele razy moderował, lecz także często zabierał głos, wygłaszając liczne referaty, wykłady i wystąpienia, o czym świadczą liczne sprawozdania.

Pracy dydaktycznej i organizacyjnej o. Langkammer nie ograniczał do KUL. Równocześnie wykładał w zakonnym seminarium duchownym w Kłodzku (od 1997 r. we Wrocławiu), dokąd systematycznie dojeżdżał z Lublina, wykładał też od 1970 r. na Papieskim Wydziale Teologicznym we Wrocławiu i od 1996 r. na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Opolskiego. Prowadził wykłady także w wielu uczelniach zagranicznych, m.in. w Austrii, Belgii, Francji, Stanach Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii i we Włoszech.

O. Hugolin Langkammer był autorem ponad 100 książek o tematyce biblijnej, ponad 500 rozpraw i artykułów naukowych. Jego badania koncentrowały się na zagadnieniach wiary wczesnego Kościoła i teologii Nowego Testamentu, zwłaszcza na hymnach chrystologicznych, listach Pawłowych, opisach męki Pańskiej, pneumatologii, antropologii, etyce i duchowości biblijnej. Przetłumaczył i opatrzył naukowym komentarzem wiele ksiąg Pisma Świętego. Wypromował 65 i ponad 350 magistrantów. Był recenzentem wielu rozpraw doktorskich, habilitacyjnych i profesorskich. 

Do jego znaczniejszych osiągnięć naukowych w zakresie biblistyki należą książki: Maria in der Bibel, Wiedeń 1988; Apokryfy Nowego Testamentu, Katowice 1989; Metodologia Nowego Testamentu, Opole 1990; Życie człowieka w świetle Biblii. Antropologia biblijna Starego i Nowego Testamentu, Rzeszów 2004. W 2000 r. został odznaczony Medalem Prezydenta Miasta Lublina oraz otrzymał Nagrodę Ministra Edukacji Narodowej indywidualną za książkę pt. Bóg jako Ojciec w świetle Nowego Testamentu.

Był członkiem wielu stowarzyszeń naukowych: Stowarzyszenia Biblistów Polskich, w którym w roku 2010 uzyskał Honorowe Członkostwo, ponadto był członkiem zwyczajnym Towarzystwa Naukowego KUL i Studiorum Novi Testamenti Societas. W 1994 r. został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Analiza licznych prac naukowych pokazuje śp. o. Hugolina nie tylko jako wybitnego teologa biblijnego i egzegetę, lecz również niestrudzonego popularyzatora wiedzy biblijnej i teologicznej. Jego życiu przyświecała dewiza: „Służyć innym i przekazać młodym to, co się dzięki łasce Bożej zdobyło”. Łączył prace nad Nowym Testamentem z badaniami nad Starym Testamentem, a swą wiedzą dzielił się do końca swoich dni.

Wielką pasją zmarłego kapłana była muzyka organowa i dyrygentura. Po przejściu na emeryturę i powrocie do klasztoru we Wrocławiu-Karłowicach (2005) nadal pozostał aktywny na gruncie naukowym i duszpasterskim, z niespożytymi siłami i ogromną gorliwością głosząc rekolekcje i misje.

Z okazji Jubileuszu 90. rocznicy urodzin oraz 65. rocznicy święceń kapłańskich o. prof. Hugolina Langkammera poświęcony Mu został specjalny numer The Biblical Annals 10(67) (2020)1-4, pomyślany jako Festschrift.

O. Hugolin zmarł 28 stycznia 2021 r. we wspomnienie św. Tomasza z Akwinu. 

Requiem aeternam dona ei Domine et lux perpetua luceat ei.

Bibliografia:

1. M.S. Wróbel, Ojciec prof. dr hab. Hugolin Langkammer OFM. Życiorys, The Biblical Annals 10(67) (2020)4, s. 495-496 (wydruk umieszczony na początku numeru jubileuszowego).
2. E. Zając, Nie żyje o. Hugolin Langkammer OFM, https://info.wiara.pl/doc/6709765.Nie-zyje-o-Hugolin-Langkammer-OFM (dostęp: 29 I 2021).
3. M. Rajfur, Nie żyje wybitny biblista – o. prof. Hugolin Langkammer OFM, https://wroclaw.gosc.pl/doc/6709656.Nie-zyje-wybitny-biblista-o-prof-Hugolin-Langkammer-OFM (dostęp: 29 I 2021).
4. Zeszyty Naukowe Stowarzyszenia Biblistów Polskich 16(2019) nr 16, s. 153-154.
5. K. Sękuła, Sympozja Biblistów Polskich (1959-2012) – retrospekcja i bilans, RSB 52, Warszawa 2019, s. 70-71, 80, 84, 96, 100, 105, passim.